Glony porastają rośliny w akwarium o słabszej kondycji. Przyczyna: Przyczyną jest znaczny spadek zawartości azotanów w akwarium (makroelementów) oraz niski poziom CO 2. Metody zwalczania: najlepsza metoda na te glony to metoda biologiczna czyli wpuszczenie do akwarium krewetek Amano.
Ślimaki pełnią ważną pożyteczną rolę w przyrodzie, a niektóre z nich objęte są ochroną. Mogą jednak również wyrządzać poważne szkody na działkach i w ogrodach poprzez objadanie różnych części roślin, a zwłaszcza młodych liści, pędów, korzeni i kwiatostanów. Dlatego warto poznać najbardziej skuteczne sposoby na zwalczanie ślimaków w ogrodzie. Ślimak wygryza dziury w kapuścieFot. Ślimaki są szkodnikami wszystkich gatunków warzyw, roślin jagodowych (truskawek, poziomek), roślin ozdobnych i ziół. Największe szkody powodowane są wiosną, w okresie kiełkowania nasion oraz wschodów. Efektem żerowania ślimaków są dziury w kształcie pasm wygryzione w liściach, łodygach i cebulach. Na liściach i powierzchni ziemi ślimaki pozostawiają śluzowate, srebrzyste ślady o nitkowatym kształcie. Obecność takich śladów zazwyczaj oznacza, iż konieczne jest zwalczanie ślimaków lub przynajmniej ograniczenie ich liczebności w grodzie. Stopień szkodliwości ślimaków uzależniony jest głównie od wilgotności, temperatury otoczenia, rodzaju i obfitości pokarmu oraz warunków siedliskowych. Do rozwoju gatunki te potrzebują dużej wilgotności, przez co na żerowanie wychodzą ze swoich kryjówek wieczorem lub podczas deszczowej pogody. Dużą aktywność wykazują w temperaturze 10 do 20°C. Źle znoszą temperaturę wysoką (powyżej 30°C) oraz niską (poniżej -3°C). Przy braku pokrywy śnieżnej, silne mrozy mogą ograniczyć populację ślimaków. Ślimaki możemy podzielić na: ślimaki oskorupione (czyli posiadające skorupkę) ślimaki nagie, u których muszla jedynie szczątkowo występuje w płaszczu grzbietowym. Ślimaki oskorupione w naszym klimacie jako szkodniki roślin uprawnych nie mają większego znaczenia, choć niektóre z nich, jak np. ślimak winniczek mogą wyrządzać pewne szkody. W przeciwieństwie do nich, ślimaki nagie mogą stać się prawdziwym utrapieniem dla posiadacza działki. Gatunki te nie mają muszli, w której mogłyby się chronić przed niesprzyjającymi warunkami klimatycznymi, dlatego muszą znajdować odpowiednie kryjówki przed słońcem - w ziemi, darni, pod deskami lub kamieniami. Wybierają miejsca zacienione, wilgotne, porośnięte krzewami. Często są to miedze, rowy przydrożne, porośnięte skarpy cieków wodnych, studzienki kanalizacyjne, piwnice, miejsca rozkładu materii organicznej. Brak muszli ułatwia im sprawne poruszanie się w terenie. Ślimaki nagie żerują na sałacieFot. Profilaktyka przeciw ślimakom Pierwszym krokiem w walce ze ślimakami, powinno być zapobieganie ich występowaniu. W przypadku ślimaków, zabiegi profilaktyczne polegają na osuszaniu terenu w pobliżu upraw i wykaszaniu rowów i zarośli, które są siedliskiem ślimaków. Ścięte rośliny natychmiast należy zbierać i nie dopuszczać do ich gnicia, gdyż w rozkładających się resztkach ślimaki znajdują doskonałe warunki do bytowania. Z otoczenia upraw usuwamy przedmioty mogące być kryjówkami dla ślimaków, takie jak deski, stosy kamieni i gruzu czy wyplewione przypadku plagi ślimaków należy zastanowić się nad potrzebą utrzymywania kompostowników, gdyż są to miejsca, w których ślimaki chętnie przebywają i składają jaja. Ważne jest również utrzymanie odpowiedniej struktury gleby. Częste grabienie, motyczenie i usuwanie chwastów powoduje przewietrzanie gleby, czego ślimaki nie lubią. Jeżeli ślimaki doskwierają naszym uprawom dosyć mocno, warto usypywać bariery z popiołu, trocin, plew jęczmienia lub wapna niegaszonego. Metoda ta jest skuteczna niestety tylko do czasu wystąpienia też sadzić lub wysiewać w ogrodzie rośliny odstraszające ślimaki. Do tej grupy można zaliczyć rośliny, które odstraszają ślimaki swoim zapachem oraz rośliny posiadające liście owłosione lub kolczaste pędy, które są dla ślimaków trudno dostęne. Zwalczanie ślimaków metodami naturalnymi Właściciele niewielkich ogródków mogą ręcznie wyłapywać ślimaki. Najlepiej robić to wieczorem, bądź wczesnym rankiem, gdy ślimaki znajdują się poza kryjówkami. Niestety ta metoda zwalczania ślimaków jest zbyt pracochłonna dla posiadaczy większych ogrodów i działek. Z pomocą przychodzą pułapki na ślimaki w postaci desek czy dachówek, położonych w zacisznym i wilgotnym miejscu, pod które wykładamy liście kapusty, sałaty, resztki ziemniaków czy marchwi albo otręby. Zbieranie ślimaków zwabionych do tak przygotowanych pułapek jest znacznie mniej rozwiązaniem jest również gotowa pułapka na ślimaki, którą można kupić w sklepie ogrodniczym. Jest ona tak skonstruowana aby ślimaki, które wpadną do pułpaki, nie mogły już się z niej wydostać. W opakowaniu wraz z pułapką znajdziesz też środek wabiący, który znacznie zwiększa skuteczność pułapki. Innym sprytnym sposobem aby uchronić rośliny przed ślimakami jest stosowanie mączki bazaltowej. Jest to naturalny nawóz, powstały ze zmielenia skały wulkanicznej. Zalecany w uprawach ekologicznych. Posiada cenne właściwości jako nawóz odkwaszający glebę i wzmacniający ogrodowe rośliny. Ale mączkę bazaltową możemy też rozsypywać wokół roślin lub nawet oprószać nią całe rośliny aby uchronić je przed bazaltowa oblepia ciała ślimaków, utrudniając im poruszanie się, a zjadanie listków roślin oprószonych mączką sprawia ślimakom wiele trudności. Roślin oprószonych mączką nie będą obsiadać też mszyce oraz zrezygnują z nich gąsienice objadające liście. Jak zatem widać mączka bazaltowa uchroni nasze uprawy nie tylko przed ślimakami! Gotowe prepraty na ślimaki Przeciwko ślimakom w ogrodzie możemy też wykorzystać gotowe preparaty na ślimaki, występujące najczęściej w postaci granulatu. Taki granulat na ślimaki należy w odpowiedniej dawce rozsypać pomiędzy roślinami i w miejscach wędrówek ślimaków. Ślimaki po spożyciu granulatu ulegają jednak aby nie stosować "chemicznych" granulatów na ślimaki, które mogą być szkodliwe dla innych stworzeń. Pamiętajmy, że ślimaki mogą być zjadane przez ptaki, jeże czy żaby. Dlatego do zwalczania ślimaków w ogrodzie wybierajmy tylko ekologiczne preparaty na ślimaki oparte o fosforan żelaza. Jest to substancja naturalnie występująca w ziemi, szkodliwa jedynie dla bezpiecznych środków na ślimaki, dozwolonych do stosowania w uprawach ekologicznych są Ślimakol Naturen Substral oraz Ferramol GR Target Natural. Ten naturalny granulat na ślimaki nie stwarza ryzyka dla ptaków i owadów pożytecznych oraz zapewnia długotrwałą ochronę roślin przed ślimakami (do 10 dni w ogrodach i do 14 dni w szklarniach i tunelach). Stosuje się go bardzo łatwo, poprzez rozsypanie granulek na ziemi między roślinami. Przeczytaj również: Domowe sposoby na ślimaki w ogrodzie Domowe sposoby na ślimaki w ogrodzie to sprawdzone metody dostępne dla każdego. Szybko i skutecznie są w stanie zwalczyć plagę ślimaków w naszym ogrodzie, nie stanowiąc przy tym zagrożenia dla środowiska. Ślimaki w ogrodzie potrafią szybko zniszczyć dużą ilość roślin, dlatego warto wiedzieć jak zwalczać te uciążliwe szkodniki, nawet jeśli nie możemy wybrać się do sklepu ogrodniczego po odpowiedni preparat. Więcej... Jak pozbyć się ślimaków z ogrodu? Sprawdzony sposób! Ślimaki potrafią być utrapieniem w każdym ogrodzie, a ich licznemu występowaniu sprzyja wilgotna pogoda. Lubują się w liściach wielu roślin, pozostawiając na nich śluzowate ślady i wygryzione dziury. Przy bardzo licznej inwazji ślimaków w ogrodzie, mogą nawet powodować gołożer, zjadając niemal całe liście roślin. Na szczęście do dyspozycji mamy nowy, naturalny i bezpieczny dla środowiska, a przy tym bardzo skuteczny sposób aby pozbyć się ślimaków. Więcej... Jak zwalczać choroby grzybowe roślin bez stosowania chemii w ogrodzie? Szara pleśń na owocach i kwiatach, mączniaki, plamistości liści, zamieranie trawników, fytoftoroza powodująca zamieranie różaneczników i iglaków - to tylko niektóre spośród chorób roślin, spędzających nam sen z oczu. Na szczęście dziś przeciw tym problemom nie musimy wytaczać całej artylerii chemicznych środków ochrony roślin. Właśnie przekonałem się jak skuteczny może być nowy, w pełni naturalny sposób na ochronę roślin przed chorobami grzybowymi. Więcej...
Tylomelania ma złotawą lub brązową skorupę, która wykazuje wyraźne skręcone linie. Te ślimaki są większe niż większość innych ślimaków akwariowych, osiągając długość nawet do 12 cm. Choć w akwarium pełnią funkcję dekoracyjną, chętnie żywią się glonami, choć raczej nie sprawdzą się jako ich pogromcy.
"Ślimak, ślimak, pokaż rogi" – w dzieciństwie często recytowało się tą formułkę. Niestety w ogrodzie lepiej tego nie robić. Ślimaki to jedne z najbardziej żarłocznych stworzeń spotykanych na działce. Gdy występują w dużej ilości mogą spowodować duże szkody. Jak można się ich pozbyć? Co warto wiedzieć o ślimakach? Ślimaki zeskrobują tkankę miękiszową liści jak również wygryzają w nich duże dziury. W miejscach żerowania pozostawiają charakterystyczny zaschnięty śluz. Szkodnikami są zarówno ślimaki skorupowe jak i nagie. Najdłużej żyją ślimaki skorupowe – nawet do kilku lat, ale największe szkody powodują ślimaki nagie. Ochrona roślin przed ślimakami 1. Stosowanie pułapek z wapna niegaszonego W pobliżu roślin wieczorami warto wysypywać "ścieżki" z wapna niegaszonego (palonego). Zabieg można powtarzać dwu-, trzykrotnie w jednogodzinnych odstępach. Wapno podczas kontaktu z ciałem ślimaka powoduje poparzenie i w rezultacie jego śmierć. Średnia dawka to ok. 3-4 kg na 100 mkw. 2. Pułapki piwne Zimą można wkopywać pojemniki, w które nalewa się piwa będącego smakołykiem dla ślimaków. Pojemniki powinny być na tyle duże, aby ślimaki mogły się w nich potopić. 3. Gnojówka z piołunu Spryskiwanie roślin gnojówką z piołunu odstrasza szkodniki. Preparat wytwarza się rozdrabniając surowiec i zalewając go wodą w proporcji 1:5 lub 1:10 (np. 0,5 kg ziela piołunu na 5 l wody). Po 3-4 tygodniach (uwzględniając mieszanie gnojówki co 1-2 dni) preparat powinien sfermentować i nadawać się do użycia. Za pomocą opryskiwacza nanosimy gnojówkę na powierzchnię liści roślin, chroniąc je tym samym przed ślimakami i innymi szkodnikami. 4. Preparaty chemiczne na ślimaki Ślimak 04 GB 200, środek ślimakobójczy o działaniu kontaktowym i żołądkowym w formie granulowanej. Środek należy rozsypywać w miejscach żerowania szkodników (np.: w międzyrzędziach w warzywniku). Nie jest toksyczny dla ludzi i pszczół; Bayer Mesurol Alimax 02 Rb, działający podobnie jak powyższy środek, można używać również w niskich temperaturach. Dość szybko wchodzi w reakcję, powodując, że ślimaki nie pozostawiają za sobą śluzu; NEMASLUG - preparat zawierający nicienie, które wnikają w ciała ślimaków powodując ich powolną śmierć. Ślimaki po 3-5 dniach od zaatakowania przez nicienie przestają się odżywiać a po 1-2 tygodniach giną; preparat stosuje się podlewając lub spryskując rośliny; Żel przeciw ślimakom 1000 ml/Unichem – bezzapachowy żel, który umieszcza się w wokół roślin. Tworzy nieprzystępną osłonę, chroniącą przed mięczakami; Femanga Schneckenstopp – preparat na ślimaki żerujące w oczku wodnym, stawie lub... w akwarium. Preparat nie ma negatywnego wpływu na ryby, po jego zastosowaniu należy tylko wymienić ok. 30% wody w zbiorniku; 5. Ręczne wyłapywanie ślimaków Alternatywą pozostaje... Zbieranie ślimaków i likwidacja lub wypuszczenie na terenach odległych. Przy zbieraniu warto posłużyć się wabikami – plastrami buraków, marchwi, ziemniaki czy kapusty. Profilaktyka Wiadomo, że zawsze lepiej zapobiegać masowemu żerowaniu ślimaków, niż je potem zwalczać. Jest wiele sposobów, aby zminimalizować populację mięczaków w ogrodzie. Śmiało można pokusić się o stwierdzenie, że liczba ślimaków w ogrodzie jest wprost proporcjonalna do stopnia jego zaniedbania, chociaż to nie jest oczywiście regułą. 1. Ogród bez zarośli Unikanie tworzenia się w gęstych zarośli w ogrodzie. Regularne koszenie trawy. Likwidacja chwastów, szczególnie tych bujniejszych pozwoli ograniczyć liczbę mięczaków w ogrodzie. 2. Spulchnianie gleby Spulchnianie gleby, np. na warzywniku, w dni słoneczne. Co prawda gleba będzie przez to bardziej sucha, ale to także większa szansa na likwidację jaj ślimaków, znajdujących się w glebie. 3. Przyciąganie do ogrodu pożytecznych stworzeń Ślimaki są chętnie zjadane przez ptaki, jeże, ropuchy, chrząszcze biegacze i jaszczurki. O ile ptaki można zachęcić, aby przylatywały do ogrodu, dokarmiając je zimą i dostarczając świeżej wody latem – w pozostałych przypadkach trzeba ograniczyć swoje działania do niewypłoszania innych stworzeń. Są oczywiście sposoby na stworzenie ogrodu przyjaznego jeżom, ale niektóre z nich jednocześnie przyciągają ślimaki. 4. Utrzymywanie porządku w ogrodzie Nie tylko dbanie o podcinanie i prawidłowy wzrost roślin ogranicza występowanie mięczaków. Trzeba przede wszystkim pozbyć się naturalnych kryjówek dla nich – rozłożonych w nieładzie wilgotnych desek, gór kamieni, itp. 5. Stosowanie ochronnego podłoża Ślimaki można zniechęcić do żerowania na roślinach, jeśli utrudni im się dostęp do nich, stosując ochronne podłoże. Mogą to być szerokie 20-40 centymetrowe pasy trocin lub piasku wymieszanego z popiołem. Czasem domowym sposobem przekazywanym pokoleniowo... podobną funkcję pełnią rozbite skorupki jaj. 6. Kompostownik albo... ślimaki To niestety dylemat. Kompostownik jest niezwykle przydatny w ogrodzie. Pozwala na zniwelowanie niepotrzebnej materii organicznej, jednocześnie zamieniając ją na nawóz. Kompostowniki to również wylęgarnie ślimaków, więc czasem trzeba dokonać wyboru. Oczywiście decydując się na pozostawienie kompostownika, nie zaszkodzi podlać go gnojówką z piołunu... Co może w pewnym stopniu ograniczyć liczbę mięczaków. Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: jhenning/Pixabay, Zofia Andrukowicz
Glony w akwarium. Jak pozbyć się na zawszeProste metody na pozbycie się glonów z akwarium.Bez preparatów na glony, bez chemii.Kilka zasad które trzeba przest
Autorem artykułu jest Mateusz Langner Prawdopodobnie większość akwarystów na całym świecie miała w pewnym czasie doczynienia z ślimakami w akwarium. Często uważane za przyjaciół w walce z glonami, z czasem potrafią jednak skutecznie zdominować zbiornik i stać się uciążliwymi mieszkańcami. Problem ślimaków dotyka właściwie wszystkich prędzej czy później, ponieważ te zostają przetransportowane z kupionymi roślinkami, na których znajdują się jaja ślimaków. Przede wszystkim należałoby wyeliminować przyczynę problemu i zabezpieczyć się przed transportem tych mięczaków do zbiornika słodkowodnego. Zanim posadzisz nowe roślinki do akwarium przygotuj: Roztwór ałunu – do dwóch, trzech litrów wody wsyp jedną łyżeczkę ałunu, a w uzyskanym w ten sposób roztworze umieść roślinki. Wystarczą 2 dni na eliminację ślimaków i ich jaj. Po tym czasie wyciągnij roślinki i dokładnie opłucz je pod wodą. Gotowe. Nadmanganian potasu – jeśli zależy Ci na czasie wykorzystaj roztworu nadmanganianu potasu. Na 2 litry wody wsyp 1/4 łyżki stołowej. Roślinki płucz w roztworze przez 10-20 minut po czym obmyj pod wodą. CO JEŚLI JUŻ NASI MIESZKAŃCY ZADOMOWILI SIĘ NA DOBRE? Rybki akwariowe mogą skutecznie walczyć z drobnymi mięczakami. Zdecyduj się na zakup karasia złotego, bocję wspaniałą lub kolcobrzucha. Z dobrymi osobnikami poradzi sobie także większość odmian guramina. Ślimaki usuwane ręcznie i tak będą Cię skutecznie wyprzedzały. Pamiętaj, że potrafią dokonywać samozapłodnienia, a ze względu na obojniactwo w parach rozmnażają się w zadziwiającym tempie. Jeśli wolisz nieco mniej konwencjonalne sposoby na pozbycie się niechcianych mieszkańców, a Twoje rybki akwariowe niechętnie się nimi zajmują, możesz kupić ślimaka, który specjalizuje się w wykańczaniu konkurencji. Mowa oczywiście o Anentome Helena – drapieżniku, który właściwie wysysa z muszli inne gatunki ślimaków. Znajdziesz go w dobrych sklepach zoologicznych, akwarystycznych, a nawet na Allegro (upewnij się, że kupujesz zwierzęta od sprawdzonego sprzedawcy, który dokłada wszystkich starań, aby zwierzęta nie ucierpiały podczas transportu). --- Artykuł pochodzi z serwisu
Metoda ta jest coraz rzadziej stosowana. Jeśli w naszym ogrodzie już znajduje się pokaźna liczba mięczaków, możemy stworzyć pułapki na nie. Jednym z materiałów, który dobrze działa na ślimaki jest piwo. Zakopanie słoika wypełnionego trunkiem tak, aby rant wystawał ok. 2 centymetry nad ziemią, zachęci ślimaki do siebie zapachem.
Glony w akwarium – jak się ich pozbyć? Pojawianie się glonów w akwarium to problem, który spędza sen z powiek wielu akwarystom, zarówno tym początkującym, jak i prowadzącym zbiorniki wiele lat. Ten artykuł wyjaśni ci, skąd się biorą glony w akwarium, jakie są ich rodzaje oraz podpowie, jak sobie z nimi poradzić. Przyczyny powstawania glonów w akwarium Wzrost roślin oraz glonów w akwariach jest związany z przeprowadzaniem fotosyntezy, czyli procesu, który pozwala organizmom roślinnym na wytworzenie energii niezbędnej do wzrostu. Uzyskują ją ze światła, dwutlenku węgla i wody. Rośliny akwariowe i glony cały czas konkurują ze sobą o substancje niezbędne do przeprowadzania fotosyntezy. Prowadząc akwarium, dążymy do tego, aby ilość dostarczanych substancji odżywczych była równa zapotrzebowaniu roślin. Jeśli substancji tych będzie za dużo, żywić się będą nimi również glony. Jedną z najczęstszych przyczyn nadmiernego rozrostu glonów w akwarium jest właśnie ich nieświadome dokarmianie. Niestety nie tylko ilość jest ważna, ale także proporcje między poszczególnymi składnikami. W sytuacji zaburzenia równowagi roślina nie będzie mogła pobierać substancji odżywczych z wody i zostaną one wykorzystane przez mniej wymagające glony. Ponieważ większość akwariów nie jest w stanie funkcjonować bez ingerencji człowieka, najczęściej to nasze działania powodują zachwianie równowagi w zbiorniku, a tym samym niekontrolowany rozrost glonów. Glony jako plechowce (organizmy niższe) mają mniej specyficzne potrzeby odżywcze niż rośliny wyższe i znacznie lepiej radzą sobie w sytuacjach niedoborów poszczególnych składników odżywczych. Aby hodować z sukcesem rośliny akwariowe, musimy zapewnić im odpowiednie warunki, ponieważ nawet niewielkie odchylenia od normy mogą skutkować zahamowaniem ich wzrostu. A kiedy roślina nie rośnie, nie pobiera substancji odżywczych. Z tej niewykorzystanej puli chętnie będą korzystać glony. Im więcej pożywienia będą miały do dyspozycji, tym szybciej będą się rozrastać. Jeśli chcemy posiadać akwarium bez glonów, musimy pamiętać, że kluczowe są proporcje między składnikami odżywczymi oraz ich sumaryczna ilość. Innymi słowy, musimy dostarczać substraty odżywcze w takiej ilości, żeby odżywić rośliny i nie nakarmić glonów. Dostarczane roślinie substancje odżywcze w postaci światła, węgla i nawozów muszą pozostawać w równowadze. Jeśli w akwarium będzie za mało węgla, a oświetlenie będzie intensywne, rośliny nie będą mogły korzystać z substancji odżywczych i zostaną one pobrane przez glony, pobudzane do wzrostu silnym światłem. Zwiększenie podaży węgla do akwarium przyspieszy wzrost roślin, które zaczną pobierać z wody substancje odżywcze, o które konkurują z glonami. Tym samym glony nie będą miały dostępu do składników niezbędnych do wzrostu. Podobna sytuacja ma miejsce, kiedy do akwarium nie dociera odpowiednia ilość światła. Do wzrostu, oprócz światła i węgla, potrzebne są pierwiastki. Najważniejsze dla roślin są makroskładniki: azot (N), fosfor (P) i potas (K). Muszą one pozostawać ze sobą w odpowiednich proporcjach, ponieważ niedobór jednego z nich uniemożliwi pobieranie przez rośliny pozostałych. To zjawisko wyjaśnia prawo Liebiga – czynnik, którego jest najmniej, działa na roślinę ograniczająco. Mówiąc prosto, jeśli roślinie zabraknie jednego ze składników odżywczych, inne składniki również nie zostaną przez nią pobrane i pozostaną w słupie wody. Jednym z najczęstszych zaburzeń w ilości pierwiastków powodujących rozrost glonów jest nieprawidłowy stosunek między ilością azotu i fosforu. Amerykański oceanograf Albert Redfield, przeprowadzając badania, zauważył, że optymalny stosunek między tymi pierwiastkami wynosi 16:1. Oznacza to, że fosforu powinno być zawsze 16 razy mniej niż azotu. Warto tutaj wspomnieć, że stosując testy akwarystyczne, nie badamy ogółu azotu i fosforu w akwarium, tylko ich związki: NO3 i PO4. Dla nich optymalny stosunek wynosi 10:1, a właściwie mieści się w przedziałach od 7 do 13:1. Więcej o stosunku Redfielda i jego ograniczeniach przeczytasz w podrozdziale dotyczącym sinic. W internecie dostępne są tabele i kalkulatory, które pomogą obliczyć, czy wartości w twoim zbiorniku są optymalne. Jeśli w twoim akwarium jest za dużo azotu, a za mało fosforu, będą pojawiać się glony zielone. Jeśli to fosforu będzie za dużo, mogą pojawić się sinice. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na to, że nawet wtedy kiedy wartości poszczególnych makroelementów mieszczą się w granicach zapotrzebowania dla roślin, ale zaburzony jest ich stosunek, ryzyko wystąpienia glonów jest bardzo duże. Zanim zaczniesz zastanawiać się, jak zlikwidować glony w akwarium, musisz wiedzieć, że są one objawem, a nie przyczyną problemu. Glony są naturalnymi mieszkańcami każdego zbiornika wodnego i nie ma akwarium, które jest od nich całkowicie wolne. Jeśli zauważysz pojawienie się nadmiernej ilości glonów, sprawdź testami akwarystycznymi, jakie są parametry wody. Zwróć szczególną uwagę na zawartość związków azotowych i fosforanów oraz na to, czy nie zmieniła się twardość wody. Sprawdź, czy ilość dostępnego dla roślin światła jest dostosowana do ilości węgla i nawozów. Jeśli parametry odbiegają od normy, w pierwszej kolejności postaraj się je skorygować. Zastanów się, czy w przeciągu ostatnich 2–3 tygodni nie doszło do silnego naruszenia podłoża, awarii urządzeń akwarystycznych, przekarmienia ryb lub zmiany jakości wody używanej do podmian. Ustal też, jakie pojawiły się rodzaje glonów w akwarium. Znalezienie powodu pojawienia się nadmiaru glonów pomoże ci uniknąć problemu w przyszłości i ustalić najlepszy sposób jego usunięcia. Podsumowując: najważniejszymi czynnikami powodującymi nadmierny rozrost glonów w akwarium są: brak równowagi między dostarczanym światłem, węglem i nawozami;nieprawidłowe stężenia pierwiastków, zwłaszcza proporcje między azotem i fosforem;niedostateczna filtracja w akwarium;zmiana parametrów wody, w tym nagły wzrost pH spowodowany np. wyczerpaniem gazu z butli;zachwianie równowagi bakteryjnej;nadmiar substancji organicznych uwolnionych np. z podłoża, z pożywienia dla ryb lub z powodu ich przekarmienia. Istotny jest zwłaszcza DOC (Dissolved Organic Carbon) – rozpuszczony węgiel organiczny kumulujący się w wodzie przy braku podmian. Rodzaje glonów w akwarium Glonów występujących w akwariach jest bardzo dużo. Poniżej znajdziesz te, które w zbiornikach występują najczęściej. Dla łatwiejszej nawigacji po artykule rodzaje glonów zostały podzielone według kolorów. Glony czerwone (Rhodophyta) W tej grupie najczęściej spotykanymi glonami są krasnorosty (Audouinella). Występują w kolorze brązowym, purpurowym, a nawet prawie czarnym. Tworzą skupiska małych włosków, przypominając małe pędzelki. Potrafią w sposób spektakularny porosnąć rośliny, sprzęty, a także zwierzęta. Na zdjęciu poniżej zobaczycie mojego ślimaka o imieniu Kamil, który całe życie przechodził w czapce z krasnorostów. Z tyłu za nim znajduje się glon z grupy zielenic, traktowany jako ozdoba – dobrze znana akwarystom gałęzatka (Caldophora). Kamil Niestety zazwyczaj krasnorosty nie są w akwarium ozdobą i stanowią duży problem. Pojawiają się przy niedostatecznej filtracji i braku regularnych podmian wody. Uważa się, że ich występowaniu sprzyja woda o odczynie twardym (pH powyżej 7,5), z dużą ilością substancji mineralnych. Są one ciężkie do usunięcia mechanicznego. W walce z krasnorostami dobrze sprawdzi się suplementowanie zbiornika dwutlenkiem węgla, który zapobiega podwyższaniu pH. Jeśli krasnorosty pojawiają się punktowo (np. na pojedynczych liściach, kamieniach), do ich usunięcia możemy użyć preparatu carbo w płynie. Nierozcieńczony środek należy pobrać do strzykawki i dozować bezpośrednio na krasnorosty, a po kilku dniach problem powinien ustąpić. Niektórzy akwaryści są zwolennikami stosowania carbo w większych dawkach, dozowanego bezpośrednio do wody w akwarium. Metoda ta ma swoich zwolenników i przeciwników. Jeśli w akwarium posiadamy ryby lub inne zwierzęta, musimy liczyć się z tym, że stosowanie dawek większych niż zalecane przez producenta może być dla nich szkodliwe. Rzadziej występującym glonem z tej grupy jest Compsopogon. Jego plecha przypomina roztrząsające się drzewko grubsze u podstawy i zwężające się ku końcowi, w kolorze niebiesko-szaro-zielonym. Porasta korzenie, żwir i rośliny. Należy go regularnie usuwać mechanicznie. Niestety brak jest potwierdzonych informacji na temat jego zwalczania, czasem wymienia się bezpośrednie polewanie preparatami carbo lub wodą utlenioną oraz zaciemnienie akwarium na 3–4 dni. Glony zielone (Chlorophyta) Glony zielone, czyli zielenice, najczęściej występują w akwariach. W tej grupie znajdują się zielenice jednokomórkowe (GSA), które występują w formie kolonii, tworząc zielone punkty na roślinach i sprzętach w akwarium. Są ciężkie do usunięcia mechanicznego. Uważa się je za wskaźnik stabilizacji akwarium. Zielenice punktowe Drugim rodzajem glonów zielonych występujących w akwariach są zielenice połaciowe (GDA). Najczęściej obserwujemy je na szybach akwarium, gdzie tworzą zielony, równomierny nalot. Pojawiają się w niedojrzałych zbiornikach lub przy nagłych wahaniach stężenia pierwiastków w wodzie, spowodowanych zmianą nawożenia lub uwolnieniem związków z podłoża (podczas sadzenia roślin, nadmiernego oczyszczania podłoża). Są łatwe do usunięcia mechanicznego, wystarczające jest przetarcie szyb gąbką lub skrobakiem. Kolejnym glonem zielonym jest skrętnica (Spirogyra), która w akwarium tworzy zielone, cienkie, ale wytrzymałe nici dorastające nawet do kilkudziesięciu centymetrów. Przytwierdzają się one do roślin, skał i sprzętów w akwarium. Niektóre tworzą skupiska wyglądające jak zielona wata unosząca się w toni wody. Przyczyną występowania jest brak równowagi biologicznej, nagła zmiana parametrów wody lub brak równowagi między ilością światła, nawożeniem a dozowaniem CO2. Glony nitkowate często rozrastają się w wodzie z nadmiarem związków fosforowych oraz w niedojrzałych akwariach, w których ustępują samoistnie. Po rozpoznaniu przyczyny rozrostu usuwamy je mechanicznie, a przydatne do tego będą nożyczki. Pomocne w zwalczaniu skrętnicy mogą też być ryby, krewetki lub ślimaki. Więcej informacji na temat zwierząt odżywiających się glonami znajdziesz w dalszej części artykułu. Rhizoclonium to również glon występujący w formie zielonych nitek, są one jednak miękkie i łatwe do usunięcia. Pojawiają się w młodych zbiornikach, przy niedoborze związków azotowych oraz przy braku regularnych podmian wody. Usuwamy je poprzez nawinięcie na palec. Podobnie jak Spirogyra są chętnie zjadane przez ryby. Oedogonium to kolejny zielony glon nitkowaty występujący w akwariach. Jest jednak znacznie krótszy niż opisane wcześniej gatunki. Porasta korzenie, kamienie, rośliny i podłoże. Pojawia się przy niedoborze związków azotowych oraz niewystarczającej suplementacji CO2. Można usuwać go ręcznie, pocierając liście czy skały. Warto posiadać w akwarium ryby lub krewetki, które będą się nim żywiły, lub zamontować lampę UV, znacząco ograniczającą jego przyrost. Do grupy glonów zielonych zaliczymy też euglenę zieloną, organizm z grupy wiciowców. Unosi się ona w toni wodnej i powoduje jej charakterystyczny zielony zakwit. Pojawia się w zbiornikach z nieustabilizowanym cyklem azotowym, w warunkach niedostatecznej filtracji, przy nadmiarze związków organicznych lub nagłej zmianie oświetlenia. Zawsze świadczy o poważnych problemach w prowadzeniu zbiornika. W przypadku wystąpienia zielonego zakwitu wody należy znacząco ograniczyć stosowanie nawozów, unikać podmian wodą kranową (w której mogą znajdować się substancje stanowiące dla niej pożywkę) oraz umieścić w filtrze włókninę, która mechanicznie będzie wyłapywać pływające cząsteczki. Następnie pozostaje czekać. Zakwit wody spowodowany tym organizmem, po zużyciu nadmiaru substancji odżywczych, powinien ustąpić samoistnie. Polecane czasem ograniczanie dostępu do światła może nie być skuteczne, ponieważ euglena jest w stanie odżywiać się w inny sposób niż przez prowadzenie fotosyntezy. Glony brązowe Brunatnice to glony koloru brązowego, które tworząc naloty i włoski, pokrywają szyby, rośliny, podłoże i sprzęty w akwarium. Są miękkie w dotyku i łatwo usunąć je mechanicznie. Uważa się, że przyczyną ich wystąpienia jest zbyt słabe oświetlenie. Okrzemki to glony w formie brązowego nalotu pokrywającego zawartość akwarium. Pojawiają się najczęściej w świeżych zbiornikach i ustępują samoistnie – ich miejsce zajmują glony zielone. Jeśli po zakończeniu procesu dojrzewania akwarium okrzemki nie cofną się, należy sprawdzić, czy używana do podmian woda nie jest bogata w krzem. Są to glony ciężkie do usunięcia mechanicznego, pomocne w zwalczaniu mogą okazać się ślimaki. Kolejnym glonem brązowym jest szantransja (Chantransia). Są to skupiska krótkich, prostych włosków w kolorze brązowym, czasem z fioletowymi refleksami. Są dość inwazyjne, mogą porosnąć sporą część roślin, zabierając im powierzchnię niezbędną do pobierania składników odżywczych, dlatego warto reagować od razu po ich pojawieniu się. Występują po uwolnieniu materii organicznej z podłoża lub przy nieodpowiednich proporcjach składników odżywczych (zwłaszcza niedoborze potasu i nadmiarze fosforu). Sinice to bakterie, które tworzą ciemnozielone kolonie w akwariach. Ponieważ często są mylone z glonami, zostały uwzględnione w tym artykule. Występują w formie nalotu, w kolorze ciemnej zieleni, fioletu, czasem z czerwonymi nalotami. Często w ich okolicy pojawiają się pęcherzyki gazu. Mają charakterystyczny zapach (najczęściej wyczuwalny po roztarciu w palcach), kojarzony z mokrą ziemią. Sinice nie powinny występować w akwarium, a ponieważ nie są to glony, wcześniej opisane sposoby nie będą skuteczne. Przyczyny występowania sinic w akwarium są złożone. Nie sposób tu nie wspomnieć, że zgodnie ze współczynnikiem Redfielda bakterie te będą rozmnażać się wtedy, kiedy w wodzie zaobserwujemy zwiększoną ilość fosforu względem azotu. Niewątpliwie, jeśli wykryjemy w zbiorniku takie zaburzenie, należy je wyrównać, stosując nawozy azotowe lub preparaty wiążące związki fosforanowe. W praktyce jednak ogólnodostępnymi testami akwarystycznymi ciężko jest osiągnąć precyzyjne pomiary, co znacząco wpływa na wyliczanie proporcji między fosforem a azotem. Co więcej, stosunek Redfielda uwzględnia także zawartość węgla, co jest zazwyczaj bezkrytycznie pomijane przy jego wyliczaniu. Niemniej jednak, zwalczając sinice, powinniśmy zacząć od sprawdzenia stosunku azotu do fosforu, mając przy tym świadomość ograniczeń tej metody. Kolejnym krokiem w walce z sinicami powinno być mechaniczne usunięcie jak największej ilości kolonii. Warto po takim czyszczeniu przeprowadzić podmianę części wody. Następnie należy zastosować preparaty enzymatyczne lub antybiotyki. Używając produktów przeznaczonych do zwalczania sinic, należy zawsze przestrzegać zaleceń producenta lub poradzić się specjalistów. Niektóre preparaty mogą być szkodliwe dla krewetek, ryb lub ślimaków. Sinice znikają z akwariów po dwóch tygodniach braku światła, jednak ta metoda nie sprawdzi się w akwariach roślinnych. Niektórzy akwaryści stosują wodę utlenioną bezpośrednio na kolonie sinic. Pomocne mogą być lampy UV, ale nie zniszczą one kolonii tworzących się na podłożu i sprzętach w akwarium. Niestety walka z sinicami jest bardzo trudna i niejednokrotnie kończy się restartem całego zbiornika. Ryby na glony Tak jak zostało wspomniane wcześniej, w akwarium najważniejsza jest równowaga. Glony stanowią nieodłączną część biologii naszych zbiorników, jedną z metod kontroli ich populacji jest posiadanie takich gatunków ryb, które będą się nimi żywić. Crossocheilus siamensis – grubowarg syjamski, kosiarka – ryba, która chętnie odżywia się glonami, w tym oedogonium i skrętnicą oraz glonami pędzelkowatymi, czyli krasnorostami. Wpuszczamy do akwarium kilka sztuk (w zależności od litrażu). Niestety musimy się liczyć z tym, że mogą one zniszczyć niektóre rośliny akwariowe – lubią zwłaszcza mech jawajski, chociaż zależy to od upodobań poszczególnych osobników. Uważane są za jedne z najskuteczniejszych ryb w zwalczaniu glonów. W akwariach osiągają wielkość około 10 cm, więc nie jest to gatunek przeznaczony do hodowania w małych zbiornikach. Otocinclus affinis, vittatus lub macrospilus – dostępne w sklepach jako otosek przyujściowy – ryba znacznie mniejsza niż kosiarka, osiąga około 4–5 cm. Odżywia się głównie glonami, najczęściej można ją obserwować podczas żerowania na szybach i liściach. Nie żywi się glonami, które tworzą nitki i strzępki. Ze względu na niewielki rozmiar mogą być trzymane w dość licznych grupach, przez co są bardzo wydajne w „sprzątaniu” akwarium. Jeśli w zbiorniku hodujemy większe gatunki ryb, to szukając otosków, należy wybierać dorosłe osobniki, bo mniejsze mogą stać się ich pokarmem. Otosek przyujściowy Poecilia sphenops – molinezja ostrousta oraz Xiphophorus helleri – mieczyk Hellera. Oba gatunki są popularne i znane akwarystom. Ryby te chętnie skubią krótkie glony występujące na roślinach. Żywią się zarówno zielenicami, okrzemkami, jak i brunatnicami. Niezwykle skuteczne w usuwaniu glonów są również gatunki należące do rodziny Garra. Ślimaki i krewetki na glony Filopaludina sp. Military helmet – ślimak, który swoim wyglądem przypomina czarny kask. Bardzo skuteczny w zwalczaniu wszystkich rodzajów glonów z szyb i kamieni. Przydatny zwłaszcza wtedy, kiedy mamy utrudniony dostęp do ich czyszczenia (np. z powodu gęstej roślinności). Aktywny w nocy, w dzień zakopuje się w podłożu. Nie niszczy roślin. Jego wadą jest składanie jajeczek na szybach i dekoracjach w akwarium, jest to jednak cecha osobnicza. Obecnie w moim zbiorniku mieszkają helmety, które w ogóle nie składają jaj. Nie rozmnaża się w wodzie słodkiej, co jest kolejną zaletą tego gatunku, ponieważ nie narażamy się na niekontrolowane zwiększenie populacji. Filopaludina sp. Military helmet Neritina natalensis „Zebra” – ślimak, którego muszla przybiera kolor od żółtego do pomarańczowego i jest pokryta czarnymi pasami (stąd nazwa). Gatunek bardzo spokojny, prowadzący nocny tryb życia. Żywi się glonami, szczególnie upodobał sobie okrzemki. Jeśli ma dostęp do pożywienia, nie niszczy roślin. Podobnie jak helmet składa w akwarium białe jaja, z których nigdy nie wyklują się ślimaki. W sklepach możemy spotkać wiele różnych ślimaków Neritina, które równie skutecznie rozprawią się z glonami. Caridina multidentata – krewetka Amano, której głównym składnikiem diety są glony. Jest to niewielki gatunek, który spędza czas na poszukiwaniu roślinnego pożywienia. Potrafi bardzo skutecznie oczyścić akwarium z glonów i z tego względu jest ceniona przez akwarystów. Należy pamiętać, że w sytuacji niedoboru pożywienia może zjadać rośliny. Ze względu na niewielki rozmiar nie nadaje się jednak do zbiorników, w których są większe ryby. Preparaty na glony w akwarium Na rynku dostępnych jest wiele preparatów zwalczających glony w akwarium. Jeśli wcześniej opisane sposoby nie przyniosły pożądanych rezultatów i nie możemy pozwolić sobie na wprowadzenie do zbiornika ryb, ślimaków lub krewetek, które żywią się glonami, możemy posiłkować się właśnie nimi. Tutaj jeszcze raz należy przypomnieć: zawsze najlepszym wyborem podczas zwalczania glonów jest określenie przyczyny występowania ich nadmiernego rozrostu i działanie celowane. Wiemy, że najczęstszą przyczyną występowania tych organizmów są zaburzenia w stosunku azotu do fosforu. Jeśli przeprowadzając testy akwarystyczne, zauważymy nadmiar fosforanów, należy wybrać preparat, który usunie ich nadmiar ze zbiornika. Jeśli wykryjemy niedobór związków azotowych, wybieramy nawóz, który zwiększy ich ilość. Do wyboru mamy też specjalistyczne preparaty, które działają kompleksowo – zawierające algicydy lub carbo w płynie oraz takie, które przeznaczone są do zwalczania konkretnych gatunków np. zielenic lub sinic. Stosując preparaty zwalczające glony, należy stosować się do zaleceń producenta. Trzeba też sprawdzić, czy są bezpieczne dla zwierząt w naszym akwarium. Bardzo pomocne w ograniczeniu rozwoju glonów są też lampy UV, które usuwają z wody ich przetrwalniki. Jak usunąć glony z kamieni Glony z kamieni możemy usunąć na kilka sposobów. Jeśli jest taka możliwość, kamienie należy wyciągnąć z wody, upewnić się, że nie ma na nich żadnego ze zwierząt akwariowych (np. dobrze kamuflującego się helmeta), zalać wrzątkiem lub wygotować. Następnie należy mechanicznie usunąć pozostałości, używając drucianej szczotki. Po wstępnym wyczyszczeniu kamień można posmarować preparatem carbo w płynie. Niektórzy akwaryści z powodzeniem używają też kwasku cytrynowego do czyszczenia kamieni poza akwarium. Przed wyciągnięciem kamieni z wody należy zawsze ocenić, czy nie spowoduje to znacznego naruszenia podłoża – będzie to skutkować uwolnieniem do słupa wody substancji organicznych i w dłuższej perspektywie nasili problem z nadmiernym rozrostem glonów. Jeśli nie możemy wyciągnąć kamieni z wody, a są one stabilnie ułożone, najlepiej do ich mechanicznego czyszczenia użyć szczoteczki do zębów. Co ciekawe, dość dobrze sprawdzają się również szczoteczki elektryczne, natomiast przed ich użyciem upewnijmy się, czy mogą być zanurzane w wodzie. Po usunięciu glonów polewamy kamienie preparatem carbo, dozując go za pomocą strzykawki. Zabieg taki powtarzamy codziennie przez tydzień, uważnie obserwując ryby i krewetki, dla których nadmiar preparatu może być szkodliwy. Carbo dobrze sprawdza się również bez mechanicznego usuwania glonów. Polewamy plechę codziennie przez 7 dni. Po tym czasie glony powinny się wycofać. Sposób ten jest bardzo przydatny przy niestabilnych dekoracjach. Podsumowując: glony są naturalnymi mieszkańcami naszych zbiorników. Ze względu na to, że akwarium jest systemem zamkniętym, nadmierny rozrost glonów zawsze jest wynikiem naszych błędów. Należy dążyć do równowagi między dostarczanymi substancjami energetycznymi a zapotrzebowaniem roślin, ponieważ nadmiar tychże substancji będzie wykorzystywany przez glony. Duża ilość substancji odżywczych w słupie wody może wynikać nie tylko z nadmiernego nawożenia, ale też z tego, że nie są one pobierane przez rośliny (prawo Leibega, zbyt słabe oświetlenie, za mała ilość węgla), nieprawidłowego stosunku azotu do fosforu (stosunek Redfielda) lub nagłego uwolnienia substancji organicznych do słupa wody. Z niewykorzystanych przez rośliny substancji będą miały pożytek glony, które przy nadmiarze pożywienia będą szybko rosły. Jeśli zauważymy nadmierny rozrost glonów, zastanówmy się, jaka jest tego przyczyna, i zidentyfikujmy, z jakim glonem mamy problem. Następnie ustabilizujmy parametry wody w akwarium i zastanówmy się nad wprowadzeniem do zbiornika zwierząt, które żywią się glonami. Jeśli naturalne sposoby zawiodą, sięgnijmy po profesjonalne preparaty do zwalczania glonów w akwarium.
CWvJ7K. 5ywis6d49s.pages.dev/175ywis6d49s.pages.dev/105ywis6d49s.pages.dev/575ywis6d49s.pages.dev/585ywis6d49s.pages.dev/875ywis6d49s.pages.dev/835ywis6d49s.pages.dev/635ywis6d49s.pages.dev/49
jak zlikwidować ślimaki z akwarium